newsroom must
Το να αρρωστήσουμε συνήθως έχει ως αποτέλεσμα να αποσυρθούμε από τις καθημερινές μας ασχολίες για κάποια μέρες μέχρι να επανέλθουμε στην πρότερη κατάσταση της υγείας μας. Μπορεί να είναι κουραστικό κάποιες φορές το να πρέπει να αναβάλουμε τις υποχρεώσεις μας ή τα πράγματα που μας διασκεδάζουν, αλλά μετά την ανάκαμψη μπορούμε γενικά να επανέλθουμε στην καθημερινότητά μας. Ωστόσο, για μερικούς ανθρώπους, η νόσηση μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη ζωή τους. Μπορεί να συνεχίσει να τους απασχολεί για μήνες ή ακόμα και για χρόνια, μέσα από την παρουσία συμπτωμάτων που σταδιακά προκαλούν συναισθηματική εξουθένωση επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής τους.
Το σύνδρομο μετα-ιικής κόπωσης ή PVFS (Post-Viral Fatigue Syndrome), όπως έχει ονομαστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), και τα συμπτώματα που το συνοδεύουν έχουν αναφερθεί σε πάσχοντες από πληθώρα ιογενών ασθενειών, όπως η γρίπη, ο SARS, αλλά και ο Covid-19.
Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ. το σύνδρομο μετα-ιικής κόπωσης, το οποίο εντάσσεται στην ενότητα «ασθένειες του νευρικού συστήματος», ορίζεται ως:
«Μια περίπλοκη ιατρική κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από μακροχρόνια κόπωση και άλλα συμπτώματα. Αυτά τα συμπτώματα είναι έντονα σε τέτοιο βαθμό που περιορίζουν την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί συνηθισμένες καθημερινές δραστηριότητες».
Παρά τη λέξη «κόπωση», τα συμπτώματα μπορεί να είναι ευρύτερα και πιο εξουθενωτικά από την απλή κούραση. Μπορούν να περιλαμβάνουν πονόλαιμο, πόνους και ενοχλήσεις σε όλο το σώμα, αλλαγές στην αρτηριακή πίεση, γαστρεντερικές διαταραχές όπως σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, πονοκεφάλους, διαταραχές του ύπνου, κατάθλιψη και ζαλάδες. Μπορούν επίσης να εμφανιστούν και πιο σοβαρά νευρολογικά συμπτώματα, όπως αλλεργικές αντιδράσεις και αίσθημα καύσου ή τσίμπημα στα άκρα. Πολλοί ασθενείς με COVID-19, για παράδειγμα, αναφέρουν παρατεταμένη απώλεια μυρωδιάς και γεύσης.
Από τότε που ο ιός, πριν από οκτώ μήνες, έφτασε στην Ευρώπη, οι πολίτες έχουν κάνει σημαντικές παραχωρήσεις και θυσίες για τον περιορισμό της εξάπλωσής του. Η κοινωνική αποστασιοποίηση, η χρήση μάσκας σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, η καραντίνα και οι περιορισμοί στην κυκλοφορία έφεραν ένα μεγάλο ψυχικό κόστος, το οποίο έχει εξαντλήσει όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το πού ζούνε, βιώνοντας εντονότερα συναισθήματα ματαιότητας, μειωμένου κινήτρου και σωματικής κόπωσης. Αν και η κόπωση αυτή μετριέται με διαφορετικούς τρόπους και τα επίπεδα ποικίλλουν ανά χώρα, εκτιμάται ότι στην Ευρώπη άνω του 60% των πολιτών βιώνουν έντονη κούραση.
Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει ακόμα ένα σαφές θεραπευτικό πλάνο για την αντιμετώπιση του συνδρόμου μετα-ιικής κόπωσης. Οι ψυχολογικές θεραπείες, όπως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT), αλλά και η ενσυνειδητότητα (mindfulness) έχουν αποδειχτεί ότι μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Εκείνοι που γνωρίζουν ή έχουν αναλάβει την φροντίδα ενός ατόμου με τη συγκεκριμένη πάθηση, είναι σημαντικό να έχουν στο μυαλό τους την ανάγκη του ατόμου για ξεκούραση, αλλά και συναισθηματική υποστήριξη ώστε να ξεπεράσει το άγχος και την αναζήτηση της απάντησης μέσα από πληθώρα εξετάσεων και γιατρών. Πολλοί ασθενείς, ιδιαίτερα με σύνδρομο μετα-ιικής ή χρόνιας κόπωσης, λένε ότι αισθάνονται ότι δεν τους πιστεύει κανείς και ότι ο περίγυρός τους πιστεύει ότι προσποιούνται τα συμπτώματά τους. Η ντροπή και ο στιγματισμός που σχετίζονται με την κατάσταση αυτή, μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο άγχος, μελαγχολία, ακόμα και κατάθλιψη.
Δρ. Θάνος Ε. Ασκητής Νευρολόγος
Ιατρικό Κέντρο Σεξουαλικής Υγείας Θάνου Ασκητή
www.askitis-cy.com
