Αφροδίτη Δερματά
Υπάρχουν κι αυτές οι μέρες που ξυπνάς το πρωί, έρχεται η πρώτη είδηση στο κινητό σου και λες «δεν μπορεί. Αυτή η είδηση είναι λάθος. Δεν στέκει». Έτσι κάπως σκεφτήκαμε για τον απρόσμενο θάνατο του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα όταν ήρθε στο κινητό μας το κακό μαντάτο. Πότε; Πώς; Γιατί; Είναι οι πρώτες σκέψεις και μετά οι υπόλοιπες τριγυρνάνε στο μυαλό σου με ρυθμούς λαυρεντιανούς. Εκεί αρχίζουν οι μελωδίες να κάνουν παρέλαση η μια μετά την άλλη και να φέρνουν στην επιφάνεια στιγμές. Τα τραγούδια σε ταξιδεύουν στον χρόνο και έχουν πρόσωπο. Αναμνήσεις και αρώματα άλλων εποχών. Έρωτες παλιοί, ραδιόφωνο από τα παλιά, απ’ αυτά με τις αφιερώσεις, στίχοι σε λευκώματα που έκαναν την καρδιά να χτυπάει πιο δυνατά, «σού μοιάζει η σελήνη, πού να βρω γαλήνη/ στον Άδη ανατέλλω, πόσο σε θέλω…», λόγια που σε λιγώνουν, τραγούδια που φτιάχτηκαν για να βοηθήσουν τα συναισθήματα να βρουν διέξοδο και να αποδράσουν από μαγκωμένα, ντροπαλά στόματα.
Λαυρέντης Μαχαιρίτσας σημαίνει για εμένα χειμώνα του 1991, εφηβεία, μελαγχολία, κρύο, ψηλόμεσα τζιν, αυλή του σχολείου, φαρδιά πουλόβερ και η ζωή στον στρατό μέσα από ένα μπλουζ κάπου στο Διδυμότειχο. Φωνές γύρω μου και φωνές στην τηλεόραση να αναπαράγουν μελωδικά αυτή την εμπειρία του στρατού η οποία είχε ασπρόμαυρο μουντό χρώμα. Σημαίνει έρωτας, συναυλία κι ένα κουτάκι μπίρα στο χέρι. Σημαίνει μια όμορφη βραδιά με φίλους γεμάτη γέλιο και στίχους στην Ακτή Πειραιώς, ένα ρομαντικό βράδι καλοκαιριού στον Λυκαβηττό, ένα ταξίδι στα παλιά στο Κηποθέατρο Λεμεσού! Σημαίνει Αθήνα, μποτιλιαρισμένη Κηφισίας, ραδιόφωνο τέρμα και «Πεθαίνω για σένα».
Ένα δεδομένο που καταλαβαίνεις την αξία του λίγο παραπάνω μετά την απώλειά του. Εκεί συνειδητοποιείς ότι οι μελωδίες του συντροφεύουν την καθημερινότητά σου εδώ και 30 χρόνια, ότι έχει ντύσει παραπάνω από τη μισή ζωή σου με τις μουσικές του, ότι ξέρεις απέξω όλους τους στίχους σαν να τούς έχεις γράψει εσύ και ότι ήθελες λίγο ακόμα, από τη μουσική του, λίγο ακόμα από την ερμηνεία του, λίγο ακόμα από την ροκ ψυχή του. Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας ζει πλέον μέσα από τα τραγούδια του. Αυτό που κάνει την απώλεια δύσκολη για εμάς που ήμασταν έξω από τον στενό κύκλο, είναι το να αποχαιρετήσεις εκείνα τα χρόνια που πέθαναν και να αποδεχτείς ότι ήρθε η στιγμή να τα θάψεις επίσημα μαζί με εκείνον τον διακριτικό καλλιτέχνη που τούς έδινε μελωδία.
Είχε πει…
Η ζωή είναι τοκογλύφος.
Δεν σού δίνει τίποτα απλόχερα. Σ’ τα δίνει κι από δίπλα σ’ τα παίρνει.
Αυτά που μού δίνονταν στη δουλειά
συνέβαιναν συγχρόνως με προσωπικές τραγωδίες.
Η στιγμή της δημιουργίας είναι πολύ ωραίο πράγμα
και η στιγμή που γράφεις ένα τραγούδι, η στιγμή που είσαι στο στούντιο
και αρχίζεις να το βλέπεις να παίρνει σάρκα και οστά.
Αυτά είναι τα δύο πράγματα που αξίζουν στη δουλειά.
Τα χρήματα είναι ένα μέσο για να βιοπορίζεσαι.
Η διασημότητα δεν με ενδιέφερε ποτέ.
Εντάξει, κέρδισα το να θέλω να μού βγει το διαβατήριο σε τρεις μέρες
και να μού το στέλνουν οι άνθρωποι την επομένη.
Απ' την άλλη, πας να φας σ' ένα εστιατόριο, σε ένα νησάκι
και είναι άνθρωποι που σε καρφώνουν και σού μετράνε τις μπουκιές.
Δεν με άλλαξε η επιτυχία.
Δεν αισθάνθηκα ποτέ καβαλημένος. Δεν έχασα τα μυαλά μου.
Έζησα και τις υφέσεις μου, αλλά και την απογείωση.
Θέλω να έχω διάθεση να τραγουδάω και να είναι καλά η κόρη μου.
Δεν έχω τις ματαιοδοξίες της αρχής. Θέλω απλώς να ζω αξιοπρεπώς.
Ένα τραγούδι που αγαπώ πολύ είναι: «Τα νιάτα του έφαγε ο Στρατής».
Όταν ήμουν πιτσιρικάς
έπαιζα όλη μέρα στην κιθάρα αυτό το τραγούδι και το τραγουδούσα.
Όταν πεθάνω, βρε Γιωργή
όταν σαλπάρω από τη γη
βάλε στην κάσα μου πανιά
βάλε της άλμπουρα, σκοινιά
πες πως ταξίδεψε κι αυτός
ο τυχερός, ο τυχερός.
Λαυρέντης Μαχαιρίτσας (5 Νοεμβρίου 1956 - 9 Σεπτεμβρίου 2019)
Μια ολόκληρη γενιά… ευχαριστούμε για όλες εκείνες τις φορές που τραγουδήσαμε μαζί σου!
Καλό ταξίδι…
