Δημήτρης Λοττίδης
Ο επόμενος πόλεμος δεν θα είναι με όπλα, είχε πει σε μια παρουσίασή του το 2015 ο «προφήτης» -πλέον- Μπιλ Γκέιτς. Εξήγησε τότε πως η Γη θα συγκλονιστεί από νέους ιούς που θα βρουν την ανθρωπότητα απροετοίμαστη. Έχω την άποψη πως ο COVID-19 έχει αλλάξει τον κόσμο μας πολύ περισσότερο απ’ ό,τι νομίζουμε. Πρώτα απ’ όλα έχει αλλάξει τις πανανθρώπινες προτεραιότητες, βάζοντας σε πρώτη θέση την υγεία και την ευεξία. Δεν είναι τυχαίο παράδειγμα το story της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία είχε μέχρι χθες συνολικό μπάτζετ για τον τομέα της υγείας (μόνο) τετρακόσια εκατομμύρια. Όσα δηλαδή δαπανούμε για τρεις νέους δρόμους στην Κύπρο. Αυτό το ποσό πλέον εκτοξεύθηκε στα δέκα δισ. και αναμένεται να διπλασιαστεί από εκεί και πέρα, δείχνοντας και πόσο λάθος αρμενίζαμε.
Ο COVID-19, όμως, άλλαξε και άλλα πολλά. Πρώτα απ’ όλα συνειδητοποιήσαμε πως ζούμε όλοι στον ίδιο πλανήτη και πως η χθεσινή γρίπη σε μία επαρχία στην Κίνα που δεν γνωρίζαμε την ύπαρξή της είναι σημερινή γρίπη στην Αραδίππου και αυριανή στις φαβέλες του Ρίο. Αυτή η επιβεβαίωση της έλλειψης αποστάσεων και συνόρων όπως ο ανθρώπινος νους εντέχνως έφτιαξε τις τελευταίες δύο χιλιάδες χρόνια είναι η μεγαλύτερη εξέλιξη στο ανθρώπινο είδος ίσως για τα τελευταία διακόσια χρόνια.
Ο ιός, ωστόσο, επιβεβαίωσε και μια σταθερά που είχαμε ξεχάσει. Η επιστήμη στα δύσκολα είναι η μοναδική αξιόπιστη λύση, ο μοναδικός δρόμος που οφείλουμε να του έχουμε εμπιστοσύνη. Αυτό ειρωνικά το επιβεβαίωσαν τα πλέον προηγμένα επιστημονικά κράτη, τα οποία ειρωνικά ήταν αυτά που την αμφισβήτησαν πρώτα και την πάτησαν οικτρά. Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, ΗΠΑ, επιστημονικές αυτοκρατορίες με μαζεμένη στα πανεπιστήμια και εργαστήριά τους το ογδόντα τοις εκατό της φαιάς ουσίας της οικουμένης, κατέρρευσαν σε μια νύχτα όταν οι ηγέτες τους αμφισβήτησαν με αλλότρια πολιτικοοικονομικά συμφέροντα τον επιστημονικό δρόμο. Την ίδια ώρα, μικρά και ασήμαντα επιστημονικά κράτη όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, ευτυχώς λόγω έλλειψης αυτοπεποίθησης, ακολούθησαν πειθαρχημένα τις νουθεσίες των επιστημόνων και έβαλαν γυαλιά στους σύγχρονους σπουδαίους.
Όμως, η ιστορία δεν τελειώνει εδώ. Η έλλειψη αποστάσεων και συνόρων έχει πολύ μεγαλύτερες συνέπειες απ’ ό,τι μπορούμε να φανταστούμε. Η χθεσινή αστυνομική βία και αντίδραση στη Μινεάπολη είναι σημερινή αφύπνιση στο Λονδίνο, το Χονγκ Κονγκ και τη Λευκωσία. Ο COVID-19 πάνω απ’ όλα έδειξε αυτό που αρνούμασταν πεισματικά να καταλάβουμε: Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι. Φτωχοί, πλούσιοι, μαύροι, άσπροι, κίτρινοι, γονάτισαν μπροστά σε έναν ιό. Χιλιάδες έχασαν τη ζωή τους ανεξαρτήτως χρώματος και κοινωνικής θέσης, όλοι κλείστηκαν φοβισμένοι στα σπίτια τους, μικρά ή μεγάλα. Αυτό πρέπει να είναι και το βασικό μας μάθημα μπροστά στη νέα ταραχώδη ζωή που μας περιμένει.
Οι άνθρωποι είναι ίσοι και ο σεβασμός της διαφορετικότητας πρέπει να είναι η νέα παγκόσμια σταθερά, μόνο έτσι θα προλάβουμε τα χειρότερα που φοβάμαι πως έρχονται. Και φοβάμαι γιατί η παγκόσμια ηγεσία των Τραμπ, Τζόνσον, Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ ζουν στο παρελθόν ενώ οι πολίτες ήδη ζουν στο μέλλον. Αυτή η νέα απόσταση των ηγεσιών από την πραγματικότητα είναι χειρότερη από τους ιούς. Το μοναδικό πράγμα που με κάνει να νιώθω μια ασφάλεια είναι ότι είμαι Ευρωπαίος. Αλήθεια, τι υποτιμημένη υπεραξία είναι κι αυτή.
