Δημήτρης Λοττίδης
Για πολλά χρόνια η σχέση των γυναικών με την πολιτική ήταν σχέση ποσόστωσης. Να βρούμε κάποιες γυναίκες να βάλουμε κάπου για να... φαίνονται. Η εξουσία ήταν και παραμένει μέχρι τις μέρες μας αντρική υπόθεση. Πέραν από τα αρχέγονα τετριμμένα πως η θέση της γυναίκας
είναι στα παιδιά και στην κουζίνα, αυτά επεκτείνονται στην ελεύθερη αγορά ως στερεότυπα σεξιστικά μιας εικόνας πως η όμορφη, περιποιημένη γυναίκα επαγγελματίας για να αναρριχηθεί στη σκάλα της εξουσίας «πούλησε» τη γοητεία της εμφάνισής της. Εδώ, κατά την άποψή μου, ξεκινούν τα ζητήματα. Η μη θετική κατανόηση της ομορφιάς ως ενός επιπλέον προσόντος και η άρνηση από κάποιους να μπει στην εξίσωση της ανθρώπινης επιτυχίας ή και αποτυχίας, ενισχύει αντί να αποκλιμακώνει τις λανθασμένες αντιλήψεις. Γιατί, κακά τα ψέματα, πλέον λίγες είναι οι γυναίκες που δεν μπορούν να είναι εμφανίσιμες, περιποιημένες και σέξι. Αυτό είναι προσόν, όχι μειονέκτημα κατά την άποψή μου, στο μέτρο που αυτό δεν είναι το μοναδικό προσόν ή, αν το θέλετε καλύτερα, που δεν είναι το βασικό προσόν.
Στον χώρο εργασίας μας, που δεν είναι βέβαια αντιπροσωπευτικός της κυπριακής κοινωνίας, στα χρόνια που έζησα την έκρηξη των ιδιωτικών ΜΜΕ, είδα πολλές όμορφες και έξυπνες γυναίκες να γίνονται lazy εκμεταλλευόμενες το χάρισμα της ομορφιάς σε συνδυασμό με την εξυπνάδα. Είδα επίσης πολλές λιγότερο προικισμένες εμφανισιακά, να δουλεύουν σκληρά σε όλους τους τομείς, από ασχημόπαπα να γίνονται κύκνοι τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά. Τα πιο πάνω δεν είναι αφορισμός ούτε κανόνας, είναι όμως ενδεικτικά στοιχεία της ίδιας της ζωής όπου η ομορφιά δαιμονοποιείται πολλές φορές από τις ίδιες τις γυναίκες αντί να είναι ένα συστατικό από τα πολλά της επιτυχίας.
Κάποτε μου λένε πως τα περιοδικά προωθούν λάθος πρότυπα και πως, αν δεν δείξουμε το γυναικείο σώμα, δεν πουλάμε φύλλα. Εν μέρει είναι σωστό αυτό. Και πάλι, όμως, είναι από τις ίδιες τις γυναίκες που ξεκινά το ζήτημα. Τα γυναικεία περιοδικά έχουν ΜΟΝΟ γυναίκες στο εξώφυλλο, γιατί οι γυναίκες θέλουν να θαυμάζουν, να παρατηρούν, να σχολιάζουν και να αντιγράφουν ΜΟΝΟ άλλες γυναίκες. Τα αντρικά περιοδικά έχουν ως επί το πλείστον γυναίκες στο εξώφυλλο γιατί και οι άντρες επιζητούν να θαυμάζουν γυναίκες και σπανίως άντρες. Με λίγα λόγια, η γυναικεία ομορφιά δημιουργεί πρότυπα, είναι αντικείμενο θαυμασμού και καθορίζει εικόνες και τάσεις της ανθρωπότητας καθημερινά.
Γιατί, όμως, όταν αυτό συνδυαστεί με εξουσία, τα πράγματα είναι «ύποπτα»; Είμαι σίγουρος πως, αν και δεν το λέει στη συνέντευξή της η Αννίτα Δημητρίου, όταν προσπάθησε να κατέβει για βουλευτής, εσωκομματικά η ομορφιά της ήταν μειονέκτημα. Την έλεγαν κάποιοι «ελαφριά» και όχι «στιβαρή» με βάση το κλασικό αντρικό πρότυπο πολιτικού. Αυτό λίγο κόντεψε να της στοιχίσει την πολιτική της καριέρα αφού είχε «κοπεί» από υποψήφια του κόμματος και επανήλθε μετά από λαϊκή κατακραυγή. Παρόμοια ζητήματα βίωσε και η σημερινή επίτροπος της Κύπρου στην Ε.Ε.
Αν και ήταν πρώτη σε ψήφους στη Λευκωσία, το πολιτικό κατεστημένο πάντα την προσδιόριζε ως «η Στελλα» που είναι καλή «να τρέχει στα νοσοκομεία, αλλά όχι για τα βαριά πολιτικά χαρτιά». Παρόμοια ακούω και για τη Σάβια και την Ξένια, πιο πριν για την Ειρήνη. Γιατί όμως οι έξυπνες, δημοφιλείς, όμορφες γυναίκες που ηγούνται στις δουλειές τους δεν θέλουν να «μπλέξουν» με την πολιτική; Γιατί ψάχνουμε κάθε φορά για «ποσόστωση»;
Ρώτησα κάποιες φίλες μου με αυτό το προφίλ. Όλες μού έδωσαν πάνω-κάτω τον ίδιο λόγο. Δεν θέλουν να ξεβολευτούν, να αναγκαστούν να αποδείξουν πως δεν είναι ελέφαντες, πως δεν είναι χαζές επειδή είναι ξανθιές, δεν θέλουν να τις βλέπουν οι ίδιοι οι ψηφοφόροι από πάνω μέχρι κάτω για να σποτάρουν ατέλειες στο ντύσιμο και στο σώμα, δεν θέλουν να φάνε ρετσινιές πως «είχαν» τον τάδε και τον άλλο που τις βοήθησε. Ακούνε τις συμβουλές και αφουγκράζονται την καθημερινότητα διαφορετικά. Δεν έχουν ανασφάλειες και βρίσκουν λύσεις πιο εύκολα. Δεν κωλώνουν να αναλάβουν ευθύνες και οι περισσότερες εκφράζουν μια ήρεμη δύναμη. Η σκληρή διαδρομή προς την κορυφή της εξουσίας τις σμιλεύει και έχει τις περισσότερες φορές θετικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση πολιτικών και προσεγγίσεων. Είναι βέβαια πιο ανταγωνιστικές απέναντι σε άλλες γυναίκες, και κάποιες από αυτές την εξυπνάδα τη μετεξελίσσουν σε πονηριά. Σε κάθε όμως περίπτωση, ίσως είναι αυτές η τελευταία μας ελπίδα για να επιστρέψει η εμπιστοσύνη στην κυπριακή πολιτική σκηνή. Οι άντρες πάντως δείχνουν αυτή τη στιγμή οικτρά αποτυχημένοι.
Δημήτρης Λοττίδης
demetris@sppmedia.com
Twitter: @dlottides
