ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
ΦΟΡΑΜΕ: Denim jumpsuit και μπαλαρίνες
 

Νορβηγία: Ένα απρόσμενο road trip

ΚΕΙΜΕΝΟ: ONDINE COHANE 2017 The New York Times News Service ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΑΛΑΒΑΝΟΥ

Σύγχρονη αρχιτεκτονική, εκπληκτικά τοπία, φιδογυριστοί επαρχιακοί δρόμοι. To δίκτυο των Norwegian Scenic Routes είναι ένας μοναδικός τρόπος να γνωρίσει κανείς τη συναρπαστική σκανδιναβική χώρα.

Οδηγούσα σε έναν απομονωμένο δρόμο της κεντρικής Νορβηγίας. Για την ακρίβεια, περισσότερο ένιωθα σαν να παίζω βιντεογκέιμ και να βρίσκομαι στη δυσκολότερη πίστα. Η απότομη βουνοπλαγιά είχε έντεκα φουρκέτες και το μικρό νοικιασμένο αμάξι μου έτρεμε πάνω στο στενό οδόστρωμα.


Σήμα κατατεθέν του Trollstigen είναι οι έντεκα φουρκέτες, που αποτελούν πρόκληση για τους οδηγούς. (Φωτογραφία: David B. Torch/The New York Times)

Γνωστός και ως «μονοπάτι των τρολ», ο επαρχιακός δρόμος Trollstigen (Τρόλστιγκεν) ανήκει σε ένα παλιό δίκτυο διαδρομών που εξυπηρετούσαν εμπορικούς σκοπούς και παραμένει μέχρι σήμερα εκπληκτικό κατασκευαστικό επίτευγμα σε μια όχι απλώς δυσπρόσιτη αλλά αδιάβατη τους χειμερινούς μήνες περιοχή.

Προσπαθούσα να συγκεντρωθώ στις απότομες στροφές, αλλά το τοπίο ήταν από αυτά που σου κόβουν την ανάσα: δέντρα με χρυσοκόκκινα φύλλα, σύννεφα που αντανακλούσαν τις πορφυρές αχτίδες του ήλιου, βουνά σαν γλυπτά, ένας καταρράκτης με ασημένιο νερό και ένα υποβλητικό ηλιοβασίλεμα που οι αποχρώσεις του άλλαζαν κάθε δευτερόλεπτο.

Ταξίδευα στη Νορβηγία για να ξεφύγω από το πένθος ενός γάμου που είχε τελειώσει. Ήθελα να κάνω μόνη ένα road trip ακολουθώντας τις Γραφικές Νορβηγικές Διάδρομές (σ.σ. Norwegian Scenic Routes λέγεται το δίκτυο 18 τουριστικών διαδρομών στη δυτική, κεντρική και βόρεια Νορβηγία, που διαθέτουν ειδικές υποδομές για τον περιηγητή, όπως χώρους ανάπαυσης και θέας), για τις οποίες είχα ακούσει τα καλύτερα από έναν Νεοϋορκέζο φίλο που τρέφει μεγάλη αγάπη για την αρχιτεκτονική και ειδικά τη σκανδιναβική.


Η ομορφιά της επαρχιακής σκανδιναβικής αρχιτεκτονικής σε όλο της το μεγαλείο. (Φωτογραφία: David B. Torch/The New York Times

«Οι Γραφικές Νορβηγικές Διαδρομές έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής των φιόρδ και της χώρας γενικά», σημειώνει ο Kristian B. Jorgensen, διευθύνων σύμβουλος της Fjord Norway, του επίσημου τουριστικού φορέα των νορβηγικών φιόρδ. Προσθέτει, μάλιστα, ότι τα νέα αξιοθέατα παρακινούν ταξιδιώτες απ’ όλο τον κόσμο «να επισκεφτούν τη Νορβηγία, να μείνουν περισσότερο και να επιστρέψουν για ακόμα περισσότερες εμπειρίες». 

Η Νορβηγία ανέλαβε να φέρει εις πέρας σε ορίζοντα τριακονταετίας ένα φιλόδοξο εγχείρημα: τη μετατροπή 18 δρόμων σε πολιτιστικές διαδρομές. Η υλοποίηση του έργου έλαβε το πράσινο φως στα τέλη της δεκαετίας του 1990, έπειτα από εθνικό διαγωνισμό που αφορούσε τόσο την επιλογή των δρόμων όσο και τις προτεινόμενες κατασκευές.

ΝΤΙΖΑΪΝ ΜΕ ΘΕΑ

Κάθε στάση θα είχε περίπτερο, παρατηρητήριο, γέφυρα, εστιατόριο, ξενοδοχείο ή κάποια άλλη κατασκευή που θα επινοούσαν νέοι, ανερχόμενοι αρχιτέκτονες –κατά κύριο λόγο Νορβηγοί–, μαζί με εγκαταστάσεις διάσημων καλλιτεχνών (όπως είναι το μνημείο για τις «μάγισσες», που οδηγούνταν στην πυρά τον 17ο αιώνα, το οποίο φέρει την υπογραφή της Γαλλοαμερικανίδας εικαστικού Λουίζ Μπουρζουά). Μέχρι στιγμής έχουν προχωρήσει 144 κατασκευές, ενώ υπολείπονται ακόμη 46 (που αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το 2023). 

Μεταξύ άλλων, στόχος ήταν να τονωθεί η οικονομία και η τουριστική κίνηση στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Μου φαινόταν ακατανόητο πώς ένα τόσο μεγάλο και καινοτόμο σχέδιο δεν είχε λάβει μεγαλύτερη δημοσιότητα στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Ήθελα να δω αν όλα αυτά τα εντυπωσιακά που είχα διαβάσει για τις Νορβηγικές Διαδρομές ίσχυαν και στην πράξη.

Παρκάρω το αυτοκίνητό μου στο παρατηρητήριο του Trollstigen, προς την κορυφή του βουνού. Το συγκεκριμένο μέρος περιγράφεται ως «στάση ξεκούρασης», αλλά περισσότερο μοιάζει με αρχιτεκτονικό θαύμα. Ένα μονοπάτι διασχίζει μια γαλήνια λίμνη και από εκεί μια σκάλα οδηγεί μέσα από τη βουνοπλαγιά σε μια καφετιά ατσάλινη πλατφόρμα, απ’ όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει τη θέα. Το σημείο όπου βρίσκομαι κρέμεται πάνω από την κοιλάδα και τον δρόμο που μόλις ανέβηκα και μοιάζει με έργο τέχνης. Είναι ένας προορισμός που δίνει ακόμα περισσότερους «πόντους» σε μία από τις πιο φημισμένες οροσειρές της Νορβηγίας –τις Άλπεις Romsdal– και σε έναν από τους πιο πολυφωτογραφημένους δρόμους τους. Τον συνδυασμό σύγχρονης αρχιτεκτονικής, εκπληκτικού φυσικού τοπίου και κλασικού επαρχιακού δρόμου τον συνάντησα αρκετές φορές στο ταξίδι μου.

Ξεκινώ να οδηγώ από το ανεμοδαρμένο παραλιακό μέτωπο της δυτικής ακτής (ένα μέρος τελείως διαφορετικό από την οροσειρά των Άλπεων Romsdal), κοντά στο αεροδρόμιο Kristiansund, στο βουνό Kvernberget. Κατευθύνομαι προς τον Ατλαντικό, οδηγώντας σε μια περίεργη φιδογυριστή οδική αρτηρία που λέγεται Atlanterhavsvegen (δρόμος του Ατλαντικού). Μοιάζει με τρενάκι του λούνα παρκ που ανεβοκατεβαίνει γέφυρες οι οποίες συνδέουν τα νησάκια μεταξύ τους και τελικά αγκαλιάζει την ακτογραμμή κατά μήκος του σκοτεινού, γκριζωπού, μαινόμενου από τα κύματα ωκεανού.

Εδώ, ένα αρχιτεκτονικό δίδυμο από το Όσλο, οι Ghilardi & Hellsten Architects, υπογράφει την εγκατάσταση Eldhusoya, που περιλαμβάνει ένα ανυψωμένο μονοπάτι το οποίο οδηγεί γύρω από ένα παραμυθένιο νησί. Η διαδρομή προσφέρει θέα 360 μοιρών στη γέφυρα, στη θάλασσα και στις γειτονικές νησίδες, περικλείοντας όλα τα παραπάνω με αρμονικό τρόπο σε ένα και μοναδικό κάδρο.


Άποψη της γέφυρας Storseisundet από την εικαστική εγκατάσταση Eldhusoya. (Φωτογραφία: David B. Torch/The New York Times)

«Ο γλύπτης Richard Serra ήταν ένας από τους εμπνευστές μας», αναφέρει ο αρχιτέκτονας Franco Ghilardi. «Εστιάσαμε σε τοπικά υλικά όπως είναι το ανοξείδωτο ατσάλι που χρησιμοποιείται στη Νορβηγία για την εξόρυξη πετρελαίου, γνωρίζοντας ότι αντέχει στον χρόνο, ακόμα και κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες». Επειδή το μονοπάτι είναι ταυτόχρονα ανυψωμένο και προκατασκευασμένο, οι επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον είναι ελάχιστες – και αυτό είναι ένα από τα χαρακτηριστικά όλων των εγκαταστάσεων. «Περιέργως, όταν κάναμε την πρότασή μας, μας ενθάρρυναν να είμαστε πιο τολμηροί», λέει ο Ghilardi. «Συνήθως ο πελάτης προσπαθεί να μειώσει το μπάτζετ και να μετριάσει το εύρος του έργου. Δεν περιμέναμε τόσο ριζοσπαστική αντιμετώπιση».

Σκεφτόμουν αρκετά τα λόγια του καθώς οδηγούσα –επί πέντε ημέρες και συχνά επί οκτώ ολόκληρες ώρες καθημερινά–, τόσο με αρχιτεκτονικούς όσο και με συναισθηματικούς όρους. Στο μυαλό μου το ταξίδι ήταν –στην καλύτερη περίπτωση– απρόβλεπτο ως προς το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί. Ένας φίλος από το Όσλο με προειδοποίησε ότι τον Οκτώβριο μπορεί ο καιρός ξαφνικά να χαλάσει, κυρίως στον βορρά, με καταρρακτώδεις βροχές και χιονοθύελλες, από αυτές που ακινητοποιούν αυτοκίνητα σε βουνά και φιόρδ.   

Σιγά σιγά γινόμουν όλο και πιο τολμηρή οδηγός, αλλά δεν είχα συνηθίσει να ταξιδεύω χωρίς συνεπιβάτη. Και δεν ήξερα ούτε λέξη νορβηγικά. Σαν να μην έφτανε το ότι ένιωθα ήδη μόνη εξαιτίας του χωρισμού, το αίσθημα μελαγχολίας μου μεγάλωνε στα διαστήματα που οδηγούσα για ώρες χωρίς να δω να περνάει ούτε ένα αμάξι, ακόμα και σε κεντρικούς άξονες.

Παρ’ όλα αυτά, έπειτα από κάνα δυο μέρες, η ηρεμία και η ποικιλομορφία του τοπίου κινητοποίησαν τις σκέψεις μου. Η ύπαιθρος έδειχνε ονειρική μέσα από το τζάμι του αυτοκινήτου. Αγροικίες χτισμένες πάνω σε λόφους, με χορταρένιες σκεπές και πράσινες πόρτες, έμοιαζαν σαν να έχουν βγει από το «Χόμπιτ». Πυκνά σκοτεινά δάση εναλλάσσονταν με βουκολικά χωράφια, γυμνά βουνά και γραφικές πόλεις δίπλα σε λίμνες. Εντυπωσιακές μοντέρνες κατασκευές εμφανίζονταν στα πιο απρόσμενα μέρη. Τόσο που ώρες ώρες νόμιζα ότι ήταν αποκυήματα της φαντασίας μου. Ποτέ στη ζωή μου δεν είχα ξαναδεί ένα μέρος τόσο πολυποίκιλο, αλλά και τόσο αραιοκατοικημένο. Ίσως μόνο στην Παταγονία, στην άλλη άκρη της Γης. 

ΕΝΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ-ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

Το Juvet Landscape Hotel, κοντά στο Trollstigen, είναι ακόμα ένα πρότζεκτ που συναντά κανείς κατά μήκος των Γραφικών Νορβηγικών Διαδρομών. Σχεδιάστηκε από τους Jensen & Skodvin και αποτελεί το τρομακτικό, αν και εξαιρετικά ταιριαστό, σκηνικό της ταινίας «Ex Machina» (2015). 

Εκ πρώτης όψεως, το συγκρότημα με τις ξύλινες καμπίνες μοιάζει με χίπικη κατασκήνωση. Μπαίνοντας στο δωμάτιο, η ρουστίκ εικόνα αλλάζει τελείως, το φυσικό ξύλο –ή η πέτρα στο πίσω μέρος των κατασκευών– κρύβει τους γυάλινους τοίχους και τους τσιμεντένιους κύβους της πρόσοψης. Η θέα προς την κοιλάδα, τον φιδωτό ποταμό και τις γύρω κορυφές είναι μαγευτική.  


Juvet Landscape Hotel: αρχιτεκτονικός μινιμαλισμός κρυμμένος βαθιά στα δάση της Νορβηγίας. (Φωτογραφία: David B. Torch/The New York Times)

Μετά από μια βουτιά στο εξωτερικό τζακούζι, κατευθύνθηκα στην κοινόχρηστη τραπεζαρία και κάθισα μαζί με άλλους ταξιδιώτες και επισκέπτες για φαγητό. Το μενού περιλάμβανε κρέας ελαφιού και λαχανικά. Έμοιαζαν με καρότα και παντζάρια, αλλά είχαν σγουρά βλαστάρια και παράξενα σχήματα και περισσότερο παρέπεμπαν στους βολβούς που τρώνε οι ήρωες στα παιδικά παραμύθια. Τα κεριά και η δυνατή φωτιά ήταν το μοναδικό μας φως.
Καθισμένοι γύρω από το τραπέζι, αρχίσαμε να αφηγούμαστε ο καθένας την ιστορία του, εξηγώντας τι μας έφερε στο βουνό και από πού καταγόμαστε. Ο Αμερικανοκινέζος φοιτητής έκανε διάλειμμα ενός χρόνου από τις σπουδές του, το νιόπαντρο ζευγάρι των Νορβηγών ήθελε να φύγει για λίγο από το Όσλο και να χαλαρώσει στη φύση, οι Βρετανοί πεζοπόροι που διάβαζαν προσηλωμένοι τα περιοδικά τους συνδύαζαν το περπάτημα σε δύσβατα μονοπάτια με τη διαμονή σε ένα φημισμένο και καλό ξενοδοχείο. Τους είπα κι εγώ, μέσες άκρες, την ιστορία μου: ότι είμαι Αμερικανίδα, ότι μένω στην Τοσκάνη, ότι αγαπάω πολύ τη φύση και γι’ αυτό ταξιδεύω μόνη, αφήνοντας απέξω τις λεπτομέρειες της προσωπικής μου ζωής.

Όσο το σκέφτομαι, νομίζω ότι το road trip στη Νορβηγία είναι ένα από τα πιο σουρεαλιστικά, αλλά και ουσιαστικά ταξίδια που έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια. Οι μνήμες έρχονται στο μυαλό μου σαν σκηνές από ταινία και είναι τόσο κινηματογραφικές, που σχεδόν δεν μπορώ να πιστέψω ότι είναι αληθινές. Παρθένα ομορφιά. Μια αίσθηση ότι όλα μπορούν να συμβούν. Ίσως ο συνδυασμός τέχνης και αρχιτεκτονικής ήταν ο λόγος που αισθανόμουν τολμηρή και γενναία στο τέλος του ταξιδιού. Γι’ αυτό και μόνο, είμαι ευγνώμων.

Διαβάστε περισσότερα εδώ.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

TRAVEL: Τελευταία Ενημέρωση

X