Δέσποινα Άσπρου
Τις τελευταίες μέρες, σε όποιο σημείο και αν βρεθείς, το κεντρικό θέμα συζήτησης είναι ο κορωνοϊός, ο οποίος πλέον εξαπλώνεται ραγδαία σε όλον σχεδόν τον πλανήτη.
Η πανδημία που ξεκίνησε στην Κίνα στις 17 Νοεμβρίου-όπως πλέον αναφέρεται από την βρετανική εφημερίδα The Guardian η οποία επικαλείται κυβερνητικές ανακοινώσεις Τύπου που δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας- έφτασε και στο νησί μας στις 9 Μαρτίου με δύο επιβεβαιωμένα κρούσματα... και έπειτα ακολούθησαν και άλλα.
Όπως ήταν μάλλον αναμενόμενο, από την στιγμή που πληροφορηθήκαμε την είδηση και έπειτα, ακολούθησε πανικός... και εξοπλισμός. Τα φαρμακεία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα παρουσίασαν ελλείψεις αντισηπτικών και ιατρικών μασκών και τα ράφια των υπεραγορών απαιτούν συνεχόμενο ανεφοδιασμό. Και να ήταν μόνο αυτά, θα ήταν μια χαρά. Την ίδια στιγμή που η ανησυχία κατέκλεισε τις περισσότερες υπάρξεις ανάμεσά μας ξεκίνησαν οι θεωρίες περί συνωμοσίας, η παραπληροφόρηση και τα fake news.
Με ταχύτητα πολύ μεγαλύτερη και από του ιού, διαδίδονται αστήριχτοι ισχυρισμοί και η παραπληροφόρηση κατακλύζει το διαδίκτυο. Για το φαινόμενο μάλιστα αυτό εμφανίστηκε και ο όρος «infodemic» και αυτό από μόνο του σίγουρα λέει πολλά. Ποιος είναι λοιπόν οι επικρατέστερες θεωρίες συνομωσίας; Ας κάνουμε αρχή με το πιο διαδεδομένο: ο ιός δημιουργήθηκε σε εργαστήριο από την κινεζική κυβέρνηση ή σε κάποια αμερικανική στρατιωτική βάση ως βιολογικό όπλο. Η εν λόγω "δήλωση" ξεκίνησε στο διαδίκτυο και τίποτα δεν μπορεί να την τεκμηριώσει. Λίγο μετά από την πιο πάνω θεωρία, Ισλαμιστές κληρικοί από την Τυνησία και την Αίγυπτο ξεκίνησαν να υποστηρίζουν πως η επιδημία είναι η θεϊκή τιμωρία της Κίνας για την αντιμετώπιση των Ουιγούρων. Ναι, το ακούσαμε και αυτό. Φυσικά υπήρξε και συνέχεια. Όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα της Kathimerini.gr, στο Ιράκ, ένας πολιτικός σχολιαστής διαδίδει την άποψη ότι η επιδημία αποτελεί αμερικανό-εβραϊκή συνωμοσία με στόχο να αποδεκατιστεί ο παγκόσμιος πληθυσμός. Ας αναφέρουμε πως την άποψή αυτή συμμερίζονται πλέον πολλοί ανάμεσά μας. Υπάρχει επίσης έντονα και η πεποίθηση πως ο κορωνοϊός αποτελεί απλώς ένας τρόπος για τους Εβραίους να ελέγχουν τα πολίτικά δρώμενα του πλανήτη και κυρίως επίτευγμα της εβραϊκής οικογένειας των Ρόθτσιλντ. Στη Ρωσία, τώρα, και στο Ιράν εξαπλώθηκαν φήμες ότι η επιδημία είναι μια επίθεση των ΗΠΑ με βιολογικά όπλα. Στις ΗΠΑ -γιατί ναι μπορεί ο Trump να το έπαιζε cool στην αρχή, αλλά δεν κατάφερε και πολλά- υπάρχει η αντίληψη πως το ξέσπασμα του κορωνοϊού οφείλεται στον Bill Gates και τους Δημοκρατικούς. Και κάπως έτσι οι θεωρίες συνεχίζονται και μέρα με την μέρα, έρχονται στην επιφάνεια νέες.
Ας το διευκρινήσουμε για άλλη μια φορά, οι πιο πάνω ιδεολογίες είναι μονάχα μερικά από τα σενάρια... φαντασίας που αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο δημιουργήθηκε ο ιός. Τίποτα από αυτά δεν ισχύει.
Και αν νομίζετε πως η φαντασία του κόσμου έχει τελειωμό, θα σας διαψεύσουμε. Έπειτα από την "εξεύρεση" της καταγωγής του ιού ακολούθησαν και οι ψευδείς υποσχέσεις για τη θεραπεία του! Στη Νιγηρία για παράδειγμα, όπως ανέφερε δημοσίευμα του BBC, ένας ιερέας ισχυρίστηκε ότι μια σούπα μπορεί να θεραπεύσει τους ασθενείς. Παρόμοια άποψη φαίνεται να κυκλοφορεί και στην Αφρική... με την προσθήκη του σκόρδου! Στην Ινδία, ένας εθνικιστής ακτιβιστής Χιντού συνέστησε ούρα ή κοπριά από ινδικές αγελάδες ως φάρμακο κατά του ιού. Ναι.
Την σκυτάλη στην συνέχεια πήραν οι "ειδήμονες" και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, εμφανίστηκαν διάφορα βιβλία τα οποία δίνουν συμβουλές για την αντιμετώπιση του ιού ή αποκαλύπτουν υποτιθέμενα μυστικά για την επιδημία. Τα εν λόγω βιβλία κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και φέρεται να είναι ανάρπαστα.
Well, θα μπορούσαμε να σας μιλήσουμε ώρες για τα fake news και τις επικές θεωρίες συνωμοσίας παγκοσμίως για τον κορωνοϊό, αλλά δεν θα συνεχίσουμε. Αν και σαφώς κανένας μας δεν μπορεί να βάλει το χέρι του στην φωτιά για τον τρόπο που δημιουργήθηκε ο ιός... δεν υπάρχει κανένας λόγος να πιστεύουμε, με πάθος κιόλας, ό,τι άκυρο κυκλοφορεί στο διαδίκτυο. Τέτοιες περιπτώσεις απαιτούν ψυχραιμία και κριτική ικανότητα. Επιβάλλεται να λαμβάνουμε μόνο έγκυρες απόψεις και πληροφορίες.
Είναι αλήθεια, η καθημερινότητά μας αλλάζει. Έκλεισαν σχολεία, ακυρώθηκαν events, αναβάλαμε ταξίδια, αρκετοί δουλεύουμε από το σπίτι και πάει λέγοντας. Ας είμαστε όμως προσγειωμένοι και ας αντιληφθούμε επιτέλους ότι ο κορωνοϊός δεν είναι θανατηφόρος. Ναι, έτσι πρωτοπαρουσιάστηκε - αλλά ήταν άλλη μια λανθασμένη πληροφορία. Το ποσοστό θνησιμότητας δεν ξεπερνά το 7% και οι περισσότεροι αν όχι όλοι επιβεβαιωμένοι θανάτοι είναι με ιστορικό υγείας.
Οι άνθρωποι που θα νοσήσουν αναμένεται συνήθως να εκδηλώσουν από ήπια έως μέσα συμπτώματα μίας λοίμωξης του άνω αναπνευστικού, παρόμοιας με αυτή του κοινού κρυολογήματος. Όσο αφορά τα συμπτώματα, πρόκειται για τα συνήθη της οποιασδήποτε νόσου. Πυρετός, πονόλαιμος, ρινική καταρροή, δυσκολία αναπνοής και μυαλγίες. Οι ασθενείς μπορούν να παρουσιάσουν από απλό κρυολόγημα μέχρι ήπια, μέτρια ή σοβαρή λοίμωξη, συμπεριλαμβανομένης σοβαρής πνευμονίας, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, σηψαιμία και σηπτικό σοκ.
Η μετάδοση του ιού γίνεται από άτομο σε άτομο μέσω του αναπνευστικού, με σταγονίδια από τη μύτη ή το στόμα, από άτομα που βήχουν ή φτερνίζονται, γι' αυτόν τον λόγο, σαφώς όλοι μας πρέπει να είμαστε προσεχτικοί. Δεν υπάρχει όμως λόγος για κρίσεις πανικού. Όπως μπορείτε να δείτε και στην συνέχεια, σύμφωνα με το worldometers.info στο οποίο μπορείς να δεις αναλυτικά τα κρούσματα κορωνοϊού σε όλο τον κόσμο, μέχρι την Κυριακή 15 Μαρτίου (10:20am), εμφανίστηκαν 157,174 περιπτώσεις κρουσμάτων από τις οποίες οι 75,940 ανάρρωσαν κανονικά.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευτούμε από τον ιό; Να είμαστε απλώς προσεχτικοί. Απαιτείται να πλένουμε συχνά και σχολαστικά τα χέρια μας για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και νερό, να χρησιμοποιούμε αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα, να αποφεύγουμε την επαφή χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια μας και να κρατάμε αποστάσεις.
Γιατί τα λέμε αυτά; Επειδή θα θέλαμε να τονίσουμε -ξανά- πως ο πανικός είναι περιττός και η παραπληροφόρηση που υπάρχει εκεί μας κάνει να ξεφεύγουμε- χωρίς λόγο. Ναι, πρόκειται για μια ιδιαίτερη και σοβαρή κατάσταση. Ωστόσο, τα fake news δεν πρόκειται να κάνουν κάποιον καλύτερα. Ας αφήσουμε τους επιστήμονες να κάνουν την δουλειά τους και ας εγκαταλείψουμε τα σενάρια φαντασίας.
